دعوای واهی دعوایی است که خوانده دعوا مدعی می شود دعوایی که خواهان بر علیه او مطرح نموده است به دلایلی اعم از اینکه دعوا از منظر قانونی صحیح طرح نگردیده است و یا اینکه خواهان هیچگونه مدارکی دال بر حقانیت خود ارائه ننموده است و ... واهی می باشد و بنابراین از قاضی دادگاه درخواست می نماید که بدلیل طرح دعوای واهی، از خوانده تامین مناسبی اخذ گردد و قاضی با بررسی ادعای خوانده و پرونده نسبت به اخذ تامین از خواهان تصمیم میگیرد و در صورت پذیرش درخواست نسبت به اخذ تامین مناسب از خواهان اقدام می نماید.در واقع تامین دعوای بی اساس تامینی است که خواهان به دادگاه می سپارد تا در صورتی که واهی و بی اساس بودن دعوا بعد از دادرسی مشخص شود، خوانده متضرر نشود.
قرار تامین دعوای واهی، اقدامی احتیاطی حسب تقاضای خوانده می باشد تا سوء استفاده از حق، موجب ضرر خوانده نگردد. مطابق اصل سی و چهارم قانون اساسی، دادرسی حق افراد است و همه افراد حق دارند برای رسیدن به مطالبات خود به دادگاه مراجعه کرده و دادخواهی نمایند. اما این حق، حقی مطلق نبوده و مدعی نمیتواند اعمال حق خویش را وسیله اضرار به غیر نماید. در این ارتباط ماده ١٠٩ قانون آیین دادرسی مدنی مقرر نموده است:
"در کلیه دعاوی مدنی اعم از دعاوی اصلی یا طاری و درخواستهای مربوط به امور حسبی به استثنای مواردی که قانون امور حسبی مراجعه به دادگاه را مقرر داشته است، خوانده می تواند برای تادیه خسارات ناشی از هزینه دادرسی و حق الوکاله که ممکن است خواهان محکوم شود از دادگاه تقاضای تامین نماید. دادگاه در صورتی که تقاضای مزبور را با توجه به نوع و وضع دعوا و سایر جهات موجه بداند، قرار تامین صادر می نماید و تا وقتی که خواهان تامین ندهد، دادرسی متوقف خواهد ماند و در صورتی که مدت مقرر در قرار دادگاه برای دادن تامین منقضی شود و خواهان تامین ندهد به درخواست خوانده قرار رد دادخواست خواهان صادر می شود.
تبصره - چنانچه بر دادگاه محرز شود که منظور از اقامه دعوا تاخیر در انجام تعهد یا ایذای طرف یا غرض ورزی بوده، دادگاه مکلف است در ضمن صدور حکم یا قرار، خواهان را به تادیه سه برابر هزینه دادرسی به نفع دولت محکوم نماید.
